BÁN ĐẢO CÀ MAU: Nước trắng đồng, dân trắng tay

Thứ Ba, 16.11.2010 | 16:26 (GMT + 7)

(LĐ) - Năm nay ĐBSCL lũ muộn, đã đến nửa tháng 11, lũ mới về. Trong khi đó, vùng Bán đảo Cà Mau (BĐCM) liên tiếp đón nhận nhiều đợt triều cường, nước biển dâng cao cộng với mưa lớn làm những cánh đồng lúa, tôm trắng nước.

Nhiều nông dân ngửa mặt kêu trời vì nước trắng đồng khiến họ phải... trắng tay.

Tôm đâm vào bờ, cá lội ra sông

Triều cường dâng cao cộng với đợt mưa lớn đã nhấn chìm hàng loạt đầm tôm, ao cá của người dân vùng BĐCM trong biển nước mông mênh. Dù người dân đã liên tiếp bồi trúc, nâng cao bờ bao vuông tôm của mình cũng không tránh khỏi thiệt hại do độ PH, độ mặn giảm đột ngột làm cho tôm nuôi đâm đầu vào bờ chết hàng loạt.

Tại Cà Mau, thống kê của Sở NNPTNT, trong tháng 10 và nửa tháng 11 đã có 35.000ha tôm nuôi bị thiệt hại. Nguyên nhân được nhanh chóng xác định do trước đó người dân xả bùn sên vét ra sông rạch gây ô nhiễm và sự thay đổi bất thường của thời tiết, thủy triều dâng cao. Ông Trần Thanh Hùng, huyện Đầm Dơi, thả nuôi 4 ao tôm theo mô hình CN-BCN dù thường xuyên xử lý nước, nhưng tôm nuôi vẫn đâm đầu vào bờ, than vãn: "Vốn liếng tôi bỏ vào đây trên 300 triệu rồi, bây giờ tôm chết gần hết. Trắng tay là cái chắc".

Tại Bạc Liêu, riêng đợt triều cường, mưa lớn đầu tháng 11 đã làm cho 1.400ha tôm nuôi bị thiệt hại gần như 100%. Đáng chú ý có đến 64ha nuôi theo mô hình CN-BCN thiệt hại 100%. Tổng mức thiệt hại tôm nuôi ước tính trên 12 tỉ đồng. Ngoài ra có trên 10.000ha nuôi theo mô hình quảng canh, thâm canh nước tràn bờ bao mức độ thiệt hại trên 20%.

Có mặt tại vùng nuôi cá lớn nhất của tỉnh Bạc Liêu tại Hồng Dân, chúng tôi chứng kiến cảnh nước trắng xóa một màu. Anh Phong, người dân ở Ninh Quới A, không biết 3 ao cá của mình còn lại bao nhiêu khi nước từ ao thông ra sông rạch. Tôi ái ngại cho anh biết thông tin, gần đó nhiều người đặt vó có đêm cất vó trên 100kg cá tra, 20kg cá lóc... Anh lắc đầu: "Vậy là không còn hi vọng gì nữa rồi".

Nông dân cố gắng khắc phục lúa và hoa màu bị ngập chìm trong nước. Ảnh: N.H

Lúa, hoa màu cùng ngâm trong nước

Ông Nguyễn Thành Tín, xã Ninh Quới, huyện Hồng Dân cố gắng be bờ tát nước cứu 3ha lúa của mình trong vô vọng. Mực nước dưới sông đã cao hơn trên đồng, những bờ ranh nhỏ xíu không thể ngăn dòng nước nên dù ông có mở hết công suất bơm nước cũng không giựt bớt bao nhiêu. Ông đành xuôi tay chờ trời hết mưa, nước rút.

Không riêng gì ông mà có trên 6.000 hộ nông dân khắp các huyện, thành phố trong toàn tỉnh Bạc Liêu. Đã có đến trên 53.000ha lúa bị ảnh hưởng mưa và triều cường. Trong đó có đến 8.448ha lúa đông xuân gần như vô phương cứu chữa vì nằm trong vùng trũng, lại ngập sâu trong nhiều ngày. Ông Trần Văn Lăng, Phó phòng NPTNT huyện Hồng Dân cho biết: "Thống kê mới nhất của chúng tôi có trên 16.420ha lúa bị ảnh hưởng do mưa và triều cường. Trong đó 3.600ha lúa vô phương khắc phục. Nếu tình hình mưa, triều cường tiếp tục không rút sẽ có thêm 369ha nữa sẽ tiếp tục chết".

Nhiều nông dân tại huyện Hồng Dân, không có thói quen sản xuất vụ hè thu, họ xem vụ sản xuất này là chính vụ trong năm. Theo nhiều người dân, mưa và triều cường năm nay lên cao so với nhiều năm trước đây nên họ không chủ động ứng phó kịp thời với thời tiết.
Cà Mau chưa có con số thống kê chính thức diện tích lúa thiệt hại. Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Long Oai, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi cho biết có trên 3.600ha bị thiệt hại không khắc phục được và hầu hết diện tích sản xuất lúa tại các huyện U Minh, Trần Văn Thời, Phú Tân, Cái Nước (khoảng trên 36.000ha) bị ảnh hưởng.

Tại vùng trồng hoa màu lớn nhất tỉnh, xã Hiệp Thành, TP. Bạc Liêu mưa và nước tràn bờ gần như nhấn chìm hoàn toàn 160ha tại nơi đây.  Mưa vẫn còn tiếp tục kéo dài trong các ngày tới, triều cường vẫn tiếp tục dâng. Người dân đang nỗ lực cứu lúa, hoa màu và đầm tôm với hi vọng "còn nước còn tát". 

Cùng chia sẻ với người dân

Trước diễn biến xấu của thời tiết, Sở NNPTNT Bạc Liêu phối hợp cùng với các địa phương hướng dẫn bà con xây dựng quy trình bảo vệ lúa, hoa màu khi nước rút. Huyện Hồng Dân đã thành lập tổ bơm tác bước đầu đạc được hiệu quả thiết thực.

Sau khi thống kê mức độ thiệt hại do tình hình mưa lớn và triều cường kéo dài, UBND tỉnh Bạc Liêu chính thức đề nghị Thủ tướng Chính phủ cùng với Bộ Kế hoạch đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ NNPTNT hỗ trợ cho Bạc Liêu trên 26 tỉ đồng để kịp thời khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra. Ông Phan Minh Quang, Phó giám đốc Sở NNPTNT Bạc Liêu cho biết: "Con số thống kê cho thấy bà con nông dân trên địa bàn tỉnh thiệt hại trên 50 tỉ đồng. Đó là chưa kể gần 6.000 căn nhà bị ngập nước, hàng chục km đường bị ngập sâu trong nước. Hiện tại để giảm bớt lượng nước trên đồng, chúng tôi cho mở tất cả các cống dọc theo QL1A để xổ nước ra ngoài". UBND tỉnh Cà Mau liên tiếp phát hành văn bản đề nghị Sở NNPTNT phối hợp với các ngành, địa phương tăng cường hướng dẫn bà con nông dân kịp thời bồi trúc đê bao, bảo vệ mùa màng.

Không chia cắt, nhận chìm nhà cửa, cuốn phăng  tài sản của người dân như lũ ở miền Trung, nhưng mưa và triều cường tại BĐCM âm thầm dâng cao, vượt bờ bao len lõi vào từng vuông tôm, đồng lúa... Tại nhiều khu vực chỉ cao hơn mực nước biển vài cm, triều cường, mưa lớn sẽ là thảm họa thật sự đối với người dân không đợi đến biến đổi khí hậu, nước biển dâng như kịch bản đã công bố.

Nhật Hồ